قرآن، کتاب آسمانی ما مسلمانان و وحی منزل از خدای رحیم و کریم به نبی اخلاق و رحمت محمد مصطفی (ص)، بیش از ۱۴ قرن است که با نور و ذات قدسی اش، رهنما و رهگشای صدها میلیون نفر مسلمان  بوده است. امروز که اسلام و قرآن و پیامبر رحمت و ائمه معصومین (علیهم السلام) از سوی جاهلانِ به ظاهر مسلمان و یا ناآگاهان ضدِ اسلام، دستخوش لوث و آلودگی شده و هر روز جنایات متعددی به نام اسلام و قرآن در زندگی بشر در حال رقم خوردن است و از دیگرسو عده ای ناآگاه، تمام اسلام را همین پنداشته اند و خاک بر آفتاب نورانی اسلام می پاشند، بهترین و بیشترین حمایت از اسلام و قرآن، معرفی صحیح و همه جانبه اسلام و بعد رحمانی و اخلاقی آن و تبلور اعجاز و تقدس قرآن می باشد. وظیفه ماست که بیش از پیش اسلام و  قرآن و تعالیم ائمه معصومین را بشناسیم و آن را بشناسانیم و با اجتهاد و تدبر و تفکر در قرآن و تفاسیر جدید و به روز از این مفاهیم و تعالیم، باید بتوانیم بهره گیری و استفاده خویش از آنها را تعالی بخشیم.

در مقال پیش رو و به عنوان یک مقدمه و درآمد و با ذهن و نگاه نه چندان گسترده و عمیق من، از یک جزء قرآن در راستای موفقیت و بهروزی، ۲۰ آموزه و درس جالب، قابل استخراج به نظر رسید که بی گمان در همین جزء از قرآن، درسها و تعالیم دیگری نیز نهفته است و ۳۰ جزء قرآن عظیم و دیگر تعالیم و معاریف نبی اکرم، هزاران نکته روشن و غیر روشن برای ما به میراث گذاشته است که فقط باید آنها را ببینیم و درک کنیم. با این پیش زمینه ۲۰ درس موفقیت از جزء ۲۰ قرآن کریم را با هم مرور می کنیم:

۱-روز برای تلاش و شب برای آسایش انسان

أَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ؛ آيا نديده‏اند كه ما شب را قرار داده‏ايم تا در آن بياسايند و روز را روشنى‏بخش [گردانيديم] قطعا در اين [امر] براى مردمى كه ايمان مى‏آورند مايه‏هاى عبرت است. (نمل/۸۶)

در آیات متعددی از قرآن کریم به این موضوع اشاره شده که روز، به عنوان  روشنی بخش و شب به عنوان آرامش برای انسان قرار داده شده است. نقش تاریكى شب، در آرامش اعصاب و روشنى روز در فعّالیّت و کار تلاش، از مسایل علمى ثابت شده‏ى امروز است. در قرآن کریم برخی امور به عنوان وسیله آرامش و سکینه معرفی شده اند. از جمله: یاد خدا، امدادهای غیبی الهی، آثار و اشیای مقدس، خانه و سرپناه، همسر و موردی که بر آن تاکید شده است، شب می باشد.

۲ – موفقیت و اطمینان در گرو اعتماد به وعده خدا

فَرَدَدْنَاهُ إِلَى أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ؛ پس او را به مادرش بازگردانيديم تا چشمش [بدو] روشن شود و غم نخورد و بداند كه وعده خدا درست است ولى بيشترشان نمى‏دانند. (قصص /۱۰)

در این آیه اشاره به اطمینان و اعتماد مادر موسی به وعده الهی شده و این که همین اعتماد، او را در مسیر زندگی اش موفق گردانیده است. اگر کسی به وعده الهی مطمئن باشد و در این مسیر تلاش کند، بی گمان موفق خواهد شد. در حالی که بسیاری از ما ظاهر بین هستیم و به صورت بلند مدت به وعده های حق الهی ایمان نداریم.

۳-حکمت و دانش، پاداش خدا برای نیکوکاران

وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَى آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ؛ چون موسى نیرومند شد و كامل گردید، به او حكمت و دانش عطا كردیم و ما این‏گونه نیكوكاران را پاداش مى‏دهیم. (قصص/۱۴)

از نکات قابل توجه در این آیه الهی این است که خداوند به ما انسانها پاداش نیک می دهد و این پاداش، همواره پاداش و جزای اخروی نیست و همین که خداوند به کسی حکمت و دانش عطا کند، این جزای الهی و نعمت خداوندی است. لذا در این موضوع، چند نکته نهفته است: خداوند به واسطه اعمال ما به ما رحمت دنیوی عطا خواهد کرد – جزای خداوند شامل حکمت و دانش می باشد – خداوند وقتی حکمت و دانش به کسی اعطا می کند که کامل گردد و مقدماتی را گذرانده باشد – کسی که دارای حکمت و دانش است، این از الطاف الهی است و حکمت و دانش و علم در نزد خداوند آنقدر دارای ارج و قرب است که به عنوان یک جزای الهی مطرح شده است.

۴-اهمیت احسان به والدین

وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا ؛ و به انسان سفارش کردیم که به والدین خود نیکی کند. (عنکبوت/۸)

نیکی به پدر و مادر امری انسانی و اخلاقی است که از سوی خداوند منان نیز سفارش شده و در آیات متعددی بر آن تاکید شده و به ما سفارش و وصیت شده که این امر اخلاقی را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم. بی گمان احسان به والدین آثار وضعی و روحی و روانی خوبی در زندگی ما خواهد داشت که در کوتاه مدت و بلند مدت در دستیابی به موفقیت، راهگشا و کارآمد خواهد بود.

۵ –  نزاع و دشمنی، عملی شیطانی

وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَى حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَذَا مِن شِيعَتِهِ وَهَذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَى فَقَضَى عَلَيْهِ قَالَ هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌ ؛ وموسى وارد شهر شد، در حالى كه مردم (از ورودش) بى‏خبر بودند، پس در آنجا به دو مرد برخورد كه با یكدیگر نزاع مى‏كردند، این یكى از طرفدارانش و آن (دیگرى) از دشمنانش بود. پس آن كه از پیروان موسى بود، از او در برابر دشمنش یارى خواست. پس موسى (به حمایت از دوست خود) مُشتى بر او زد كه كار او را ساخت (و با همان مشت كشته شد)، موسى (از این پیشامد تكانى خورد و) گفت: این از كار شیطان بود، همانا او دشمن گمراه كننده‏ى آشكارى است . (قصص/۱۵)

این آیه، اشاره به داستان حضرت موسی دارد و این که با فردی از بنی اسرائیل نزاع می کند و او را می کشد و به صراحت، این عمل، امری شیطانی در نظر گرفته می شود که دشمنی آشکار و گمراه کننده است. و این موضوعی مهم است که جدل و نزاع با دیگران و قتل و غارت و ترور و… که در مفاهیم انسانی و اخلاقی و حقوق بشر، مذموم شمرده می شود در آیات مبین قرآن کریم نیز مذموم  شمرده شده و امری شیطانی تعبیر شده است.

۶ – رویگردانی از سخن بیهوده

وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ ؛ و هرگاه (سخن) لَغوى را بشنوند، از آن روى برگردانند و گویند: اعمال ما براى ما و كارهاى شما براى شما باشد. (قصص/۵۵)

در این آیه یکی از ویژگی های انسان های موفق و مومن برشمرده شده که رویگردانی از سخن لغو و بیهوده است. بی گمان سپری شدن وقت و زمان در مسیر باطل و در کنار افرادی که زبان به لغو و بیهوده باز می کنند، هم تلف کردن وقت است و هم دور شدن از مسیر موفقیت و تعالی.

۷-معاشرت با نادان،اشتباهی بزرگ

سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ ؛ سلام (وِداعِ ما) بر شماباد، ما به  سراغ جاهلان نمى‏رویم. (قصص/۵۵)

یکی از سفارش های مهم در قرآن کریم دوری گزیدن از معاشرت با نادان ها و جاهلان است و در این آیه نیز تصریح شده است که معاشرت به افراد نادان، اشتباهی بزرگ است. از یکسو افراد نادان، وقت و انرژی انسان را هدر می دهند، از دیگر سو بر روح و روان و شخصیت ما تاثیر گذار هستند و در نهایت از آن جا که آدمی به تدریج به میانگین شخصیت افرادی تبدیل می شود که با آنها حشر و نشر می کند، قهرا در معاشرت با افراد نادان، همشکل و هم رای و هم شخصیت آنها خواهد شد.

۸ –  چگونگی نگاه به دنیا

وَمَا أُوتِيتُم مِّن شَيْءٍ فَمَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَزِينَتُهَا وَمَا عِندَ اللَّهِ خَيْرٌ وَأَبْقَى أَفَلَا تَعْقِلُونَ ؛ و آنچه به شما داده شده، بهره‏ى زندگى دنیا و زینت آن است (كه فانى و زودگذر است)، در حالى كه آنچه نزد خداست، بهتر و پایدارتر است. پس آیا نمى‏اندیشید؟! (قصص/۶۰)

نوع نگاه انسان به دنیا تاثیر زیادی بر عملکرد او خواهد داشت. در طول تاریخ نگاه رهبانی و زاهدانه صرف به دنیا و نگاه نهایی و غایی به آن، هر دو انسان را از عملکرد مناسب و تاثیر گذار بودن و مفید بودن در جامعه دور کرده است. آدمی باید بداند و درک کند که دنیا و مافیها و ثروت و مال، ماندنی نیست و بهره زندگی دنیا فانی و زودگذر است؛ اما اگر به عنوان ابزار به این موارد نگاه کند که می تواند موجبات رشد و تعالی خود شخص و اطرافیان و جامعه خود را به واسطه آنها فراهم آورد، در این صورت، شیوه عملکردش بهتر خواهد شد.

به طور کلی نگاه قرآن به دنیا به این شکل است که  ثروت و دارایى خود را محصول تلاش و زرنگى خویش نپنداریم كه هر چه هست از خداوند است. بدانیم که نعمت‏هاى دنیوى، محدود است؛ ولى پاداش الهى، نامحدود و غیر قابل تصوّر – دنیا لهو و لعب است –  دنیا، بازیچه است. –  دنیا، اندك و ناچیز است-  زندگى دنیا، مایه‏ى غرور و اغفال است. – دنیا، غنچه‏اى است كه براى هیچ كس گُل نمى‏شود. و باید بدانیم که تمام اینها در مورد کسانی است که از اخلاق و رعایت اصول اخلاقی غافل شده اند و به دنیاپرستى روی آورده اند؛ در عین حال اگر افرادى در چهارچوب عدل و انصاف سراغ دنیا بروند و از كمالات دیگر و آخرت غافل نشوند و حقّ محرومان را ادا كنند و در تحصیل دنیا یا مصرف آن ظلم نكنند، این گونه مال و دنیا فضل و رحمت الهى است.

۹ اهمیت صبر

وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِّمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا وَلَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الصَّابِرُونَ ؛ و (امّا) كسانى كه علم و آگاهى (واقعى) به آنان داده شده بود، گفتند: واى بر شما! پاداش الهى براى كسانى كه ایمان آورند و كار شایسته انجام دهند (از این مال و ثروت)، بهتر است، و (البتّه) جز صابران، آن (پاداش) را دریافت نخواهند كرد. (قصص / ۸۰)

در آیات بسیاری از قرآن کریم بر اهمیت صبر تاکید شده است و خداوند متعال حتی تاکید کرده است که ان الله مع الصابرین! صبر در زندگی روزمره و در قبال مشکلات و ضعف ها و کاستی ها ، صبر در برابر مصائب دنیوی، صبر در برابر مشکلات زناشویی، صبر در روابط اجتماعی و صبر در کسب و کار، همگی از مصادیق موثر و کارآمد صبر است که راهگشای موفقیت و بهروزی هر انسانی می تواند باشد. در این آیه نیز تاکید شده است که ایمان و عمل صالح در صورتی پایدار خواهد بود که همراه با صبر باشد.

۱۰ کارکرد نماز

وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ ؛ و نماز را به پا دارید که همانا نماز انسان را از فحشاء و منکر باز می دارد. (عنکبوت / ۴۵)

یکی از دستورات دین مبین اسلام و از مناسک اصلی آن، به پاداشتن نماز است که در ۳ یا ۵ وعده از شبانه روز وقت مسلمان را به خود اختصاص می دهد و همراه با مقدمات و موخراتش می تواند آثار و کارکردهای فراوانی بر انسان داشته باشد. نماز اگر با مناسک و شرایط آن خوانده شود و همراه با یاد خدا باشد، بی گمان با توجه به تکرار آن در طول شبانه روز و در طول عمر آدمی، می تواند به خوبی انسان را از فحشا و منکر باز دارد. شستشوی بخش هایی از بدن قبل از نماز به عنوان وضو، یاد خدا و تسبیح و حمد الهی بارها و بارها در طول روز، لزوم پاک بودن لباس و بدن انسان، لزوم غصبی نبودن لباس و مکان نماز، لزوم هشیار بودن و دوری از مسکرات و… همه و همه، شرایطی را برای یک مسلمان رقم می زند که اگر بخواهد نماز واقعی بخواند و یاد خدا کند، باید از فحشا و منکرات دوری گزیند و این امری روشن و مبین است که دوری گزینی از فحشا و منکرات و لباس و مکان غصبی و تمیز بودن انسان و… همگی، مقدماتی برای موفقیت بیشتر و سعادت ما آدمیان است و چه زیبا خداوند منان این مناسک و شرایط را برای تعالی و بهره مندی ما فراهم آورده و ما از آن غافلیم!

۱۱- تعهد و تخصص، قوت و امانت

قَالَتْ إِحْدَاهُمَا يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ ؛  یكى از آن دو (دختر شعیب)، خطاب به پدر گفت: اى پدر! او  (موسی) را استخدام كن، زیرا  بهترین كسى كه (مى‏توانى) استخدام كنى، شخصِ توانا و امین است. (قصص / ۲۶)

دو شرط مهم در استخدام  و به کارگیری افراد در این آیه متصور شده که در رابطه با حضرت موسی مطرح شده است یکی تخصص و قوت و قدرت و دیگری امانت داری و تعهد است که هر کس دارای این اوصاف نیکو باشد می توان به او اطمینان کرد و کاری به وی سپرد.

۱۲ نیکی در دنیا

مَن جَاء بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِّنْهَا وَمَن جَاء بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى الَّذِينَ عَمِلُوا السَّيِّئَاتِ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ؛ هركس نیكى آورد، براى او (پاداشى) بهتر از آن خواهد بود، و هر كس بدى آورد، پس كسانى كه كارهاى ناروا انجام دهند، جز (به اندازه) آنچه كرده‏اند، مجازات نمى‏شوند. (قصص / ۸۴)

آیات قرآن کریم بر نیکی کردن در دنیا تاکید فراوانی دارند و انسان موفق کسی است که از هر فرصتی برای انجام عمل صالح و نیکی کردن به اطرافیان و جامعه خود استفاده کند و دیگران را از لطف خود سرشار کند.  نکته اینجاست که كار نیك، مطلوب و پسندیده است، از هر كس و به هر مقدار كه باشد. اما باید توجه کرد که نیکی را به واسطه گناه، منّت گذاشتن، عُجب و یا تحقیر دیگران، از بین نبریم. و البته باید امیدواریم باشیم به رحمت الهی چرا که خداوند پاداش نیكى‏ها را با فضل خود مى‏دهد، ولى در كیفر بدكاران با عدل خویش رفتار مى‏كند.

۱۳ سیر و سیاحت دنیا

قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ؛ گو: در زمین بگردید، پس بنگرید كه (خداوند) چگونه آفرینش را آغاز كرده است؟ سپس (همان) خدا نشأه‏ى آخرت (قیامت) را ایجاد مى‏كند، همانا خداوند بر هر كارى بسیار توانا است. (عنکبوت / ۲۰)

سیر و سیاحت در دنیا و توجه به عالم و شرح اتفاقات و  تاریخ بشر در قرآن کریم، بارها سفارش شده است. بی شک، سیر و سفر، مطالعه‏ى طبیعت و گردش‏هاى هدفدار، یك وظیفه و ارزش است.  گردش در طبیعت، مى‏تواند انسان را به فكر وادارد و در راستای موفقیت و تعالی و کسب تجربه، او را یاری رساند. ما ضمن کسب شناخت بیشتر خدا و بشر و طبیعت در این عرصه می توانیم کسب تجربیات زیادی داشته باشیم و در زندگی روزمره و برنامه ریزی و دریافت اصول و مبانی زندگی مان از این تجربیات بهره گیری نماییم.

۱۴ گفتگو با دیگران

وَلَا تُجَادِلُواْ أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ ؛  و با اهل كتاب جز با بهترین شیوه مجادله نكنید. (عنکبوت / ۴۶)

جدال احسن به گفتگویى گفته مى‏شود كه همراه آن طعنه، استهزا، ناسزا و اهانت نباشد، بلكه بر اساس استدلال و محبّت و با انگیزه‏هاى اصلاحى باشد. و بر این اساس شیوه گفتگویی که در اسلام و قرآن حتی با غیر مسلمانان توصیه شده، جدال احسن و دوری از بدگویی  و مجادله مخربانه است!

و خلاف آن چه امروز میان اسلام و غیر اسلام و حتی میان خود مسلمانان رواج دارد، تبادل نظر و گفتگوی احسن از توصیه های اسلام است که لازم است در زندگی ما رعایت شود و البته برای موفقیت فردی و اجتماعی و ملی توجه به این اصول مهم و حتی عنایت به موضوعاتی مثل گفتگوی تمدن هاست که می تواند ما را به سمت تعالی و پیشرفت و دوری از جدال و نفرت و کینه رهنمون شود.

۱۵ فضل و کرم خداوند

وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ ؛ و البتّه پروردگار تو بر (این) مردم داراى بخشش است و لكن بیشترشان شكرگزار نیستند (نمل /۷۳)

اگر ما در مسیر زندگی مان همواره بر این عقیده باشیم که نگاه خداوند به ما همراه با فضل و کرم و بخشش است، این موضوع می تواند ما را موفقتر از دیگران در مسیر زندگی پیش ببرد. توجه به این فضل الهی و تشکر و سپاسگذاری از او  امری است که در زندگی بسیاری از ما انسانها فراموش شده و ما را درگیر دنیا و گرفتاری های آن کرده و از لذت بردن از زندگی و مواهب و نعمات الهی ما را غافل کرده است. نکته آیه فوق اینجاست که وجود اکثریت ناسپاس مردمان، خدا را از عنایت و فضل و بخشش به ما محروم نمی کند و ما همواره و همه جا از این توفیق الهی بهره مند هستیم اگر ببینیم و  درک کنیم!

۱۶ –  ظلم خودمان بر خودمان!

فَكُلّاً أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِباً وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّن خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُمْ مَّنْ أَغْرَقْنَا وَ مَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لَكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ؛ پس هر یك (از آنان) را به (جرم) گناهش گرفتار (عذاب) كردیم، پس بر بعضى از آنان باد شدید ریگ افشان فرستادیم، و بعضى از آنان را صیحه‏ى آسمانى (و بانگ مرگبار) فرا گرفت، و برخى را در زمین فرو بردیم، و بعضى دیگر را غرق كردیم؛ وچنان نبود كه خداوند بر آنان ستم كند، بلكه خودشان بر خود ستم كردند. (عنکبوت / ۴۰ )

یکی از علل مهم عدم موفقیت ما و افول و زوال و انحطاط ما آدمیان، ظلم خودمان به خودمان بوده است. خداوند منان به هیچ کس ظلم و ستم و بدی نمی کند و آن چه ما از عذاب و بدی ها می بینیم همه نتیجه اعمال خودمان است. بسیاری از  ما آدمیان از آنجا که موفقیت و سعادت را در پول و ثروت و شهرت و مکنت دانسته ایم، عدم دستیابی به این ظواهر دنیوی را نشانه ظلم و ستم  الهی و محرومیت خود پنداشته ایم؛ لیکن اگر زاویه دیدمان را تغییر دهیم و سعادت و کمال انسان را اصل بدانیم نه بهره وری از ظواهر دنیوی، در این صورت، می بینیم که بهره مندی ما از نعمات الهی و از ابزار دنیوی برای دستیابی به سعادت و کمال یکسان می باشد و این ما هستیم که با دور شدن از اصول اخلاقی و ایمانی ، به خود و اطرافیان مان ظلم می کنیم!

۱۷  – تبدیل بدی به خوبی

يَمُوسَى‏ لَا تَخَفْ إِنِّى لَا يَخَافُ لَدَىَّ الْمُرْسَلُونَ إِلَّا مَن ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ حُسْناً بَعْدَ سُوءٍ فَإِنِّى غَفُورٌ رَّحِيمٌ ؛ (ما به او گفتیم:) اى موسى! نترس كه پیامبران در آستان من نمى‏ترسند. مگر كسى كه ستم كند؛ سپس بعد از بدى كار خوبى را جایگزین نماید همانا كه من بخشنده‏ى مهربانم. (نمل / ۱۰ و ۱۱)

این آیه مبارکه تاکید بر آن دارد  که غفران و رحمت الهی هر بدی قابل تبدیل به خوبی است و اگر انسان اعمال ناصالح و ناشایست خود را با اعمال صالح جبران کند، به زودی و به خوبی جبران مافات شده  و با چشم پوشی خدای غفور و رحیم مواجه است. این موضوع در زندگی روزمره ما نیز کاربرد دارد و ما باید بدانیم که برای کسب موفقیت و سعادت، بهتر آن است که از خداوند و عذاب او نهراسیم و اگر در حق خودمان، نفسمان، نزدیکانمان و یا اطرافیان و اجتماع مان بدی کردیم ، می توانیم با اعمال صالحانه و شایسته به نیکی جبران مافات نماییم.

۱۸ – توکل بر خدا و تلقین موفقیت

فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الْحَقِ‏ّ الْمُبِينِ ؛ پس بر خداوند توكّل كن (و بدان) كه تو بر حقّ آشكار هستى. (نمل / ۷۹)

توکل بر خداوند منان و تلقین موفقیت و اعتقاد به مسیر از اصول موفقیت و پیروزی در طی مسیر زندگی است. یکی از شرایط موفقیت یک رهبر و مدیر در هر سازمان و نیز از اصول موفقیت یک انسان حتی ساده، توکل بر خداوند است که این توکل می تواند برای فرد نوعی آرامش روانی حاصل کند. در کنار این موضوع، تلقین موفقیت و خود را حق دانستن نیز اثرات مثبتی دارد و توجه به حقانیت مسیر و تلقین آن، انسان را در برابر حوادث زودگذر بیمه می کند!

۱۹ انرژی مثبت از شکرگذاری

قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّى لِيَبْلُوَنِى ءَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّى غَنِىٌّ كَرِيمٌ  ؛ سلیمان گفت: این (توانایى وزیر من كه مقدارى از علم كتاب و اسم اعظم را مى‏داند،) از لطف پروردگار من است، تا مرا (با این نعمت‏ها) بیازماید كه آیا شكرگزارم یا كفران مى‏كنم؟ و هر كس شكر كند، قطعاً به سود خویش شكر ورزیده و هر كس كفران نماید (به ضرر خویشان گام نهاده، زیرا) پروردگار من (از شكر مردم) بى‏نیاز و كریم است. (بى‏نیازى و كرامت، براى خداوند ذاتى است و هرگز وابسته به شكر یا كفران كسى نیست. (نمل ۴۰)

یکی از راهکاری دریافت انرژی مثبت در راستای کسب موفقیت بیشتر، شکرگذاری از خداوند منان است. دیدن و شنیدن و لمس کردن نعمات الهی و شکرگذاری آنها، نه تنها موجبات زیاد شدن آن نعمات از سوی خداوند خواهد شد که از لحاظ روانشناختی نیز به ایجاد انرژی مثبت و روحیه مناسب در انسان کمک خواهد کرد.

۲۰ قرآن، وسیله هدایت و رحمت

وَإِنَّهُ لَهُدىً وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ‏ ؛ و  به راستی كه آن (قرآن) براى اهل ایمان، مایه‏ى رحمت و هدایت است. (نمل /۷۷)

همانگونه که در تمامی آیات فوق نیز بررسی کردیم و مشاهده کردیم که در یک جزء از ۳۰ جزء قرآن کریم چه آموزه های معنوی و انسانی و اخلاقی برای انسان نهفته است که می تواند به سعادت و کمال و موفقیت او یاری رساند، بی گمان باید اذعان کنیم که این معجزه الهی، وسیله ای برای هدایت و رحمت است لیکن برای کسانی که آن را درک کنند و به کار گیرند و در آن تدبر نمایند.

(در بخش هایی از نوشته فوق از تفسیر قرآن نور اثر آقای محسن قرائتی بهره گیری کرده ام). سید علی ناظم زاده